Separator koalescencyjny jest wodno-kanalizacyjnym urządzeniem zbiornikowym służącym do wyłapywania ze ścieków substancji ropopochodnych. Węglowodory są oddzielane od pozostałych ścieków i zatrzymywane wewnątrz separatora.
Separator koalescencyjny – co to jest?
Separatory koalescencyjne, to urządzenia przepływowe służące do oczyszczania ścieków z olejów, smarów, paliw, rozpuszczalników organicznych i innych substancji ropopochodnych. Mają one postać zbiorników zakończonych króćcami (wlot i wylot), które podłącza się do ciągów kanalizacyjnych. Wnętrze separatora koalescencyjnego podzielone jest na kilka stref i zawiera kilka systemów odpowiedzialnych za różne funkcje urządzenia.
- Pierwsza strefa, którą napotykają ścieki składa się z deflektora i odmulacza. Ten pierwszy ma za zadanie uspokoić przepływ nieczystości i skierować je na dno zbiornika. Spowolniony przepływ ścieków sprzyja zjawisku sedymentacji – cięższe od wody cząstki stałe opadają na dno. Odmulacz składa się z jednej lub kilku przegród, które zatrzymują osad gromadzący się na dnie.
- Drugą strefą separatora koalescencyjnego jest komora koalescencji, w której dochodzi do oddzielenia substancji ropopochodnych od reszty ścieków i zatrzymania ich wewnątrz urządzenia. Znajduje się w niej specjalny wkład koalescencyjny, który znacznie wspomaga odseparowanie węglowodorów niesionych przez wodę.
- Na końcu każdego separatora koalescencyjnego znajduje się zasyfonowany wylot z zaworem odcinającym. Ich zadaniem jest utrzymanie odseparowanych substancji ropopochodnych wewnątrz separatora. W sytuacji, kiedy ich ilość osiągnie wartość graniczną wylot zostaje zamknięty.
Oprócz tych wyżej wymienionych podstawowych funkcji, separatory koalescencyjne mogą być również wyposażone w kilka dodatkowych rozwiązań takich jak:
- powiększony odmulacz lub osobny osadnik,
- obejście burzowe – tzw. by-pass,
- zintegrowana przepompownia.
Więcej informacji o różnych modelach i wariantach wyposażenia separatorów znajdziesz tutaj.
Separator koalescencyjny – jaka jest zasada działania?
Podstawową zasadą działania każdego separatora koalescencyjnego jest zjawisko flotacji. Lżejsze od wody cząsteczki oleju i innych substancji unoszą się i gromadzą na powierzchni. To w połączeniu z wylotem znajdującym się kilkadziesiąt centymetrów poniżej powierzchni cieczy gwarantuje zatrzymanie wszystkich oddzielonych węglowodorów wewnątrz separatora.
Drugim zjawiskiem charakterystycznym dla separatorów koalescencyjnych jest koalescencja. Jej istotą jest łączenie wielu małych cząstek w jedną dużą. Małe, drobne cząsteczki oleju tworzą w wodzie emulsję, a każda z nich ma zbyt małą siłę wyporu, aby pokonać opór wody, więc unoszą się praktycznie na jednym poziomie. Jednak kiedy połączą się w jedną dużą kroplę, to bez przeszkód mogą szybko wypłynąć na powierzchnię. Proces ich łączenia zachodzi na powierzchni pofałdowanych kanałów wkładu koalescencyjnego. Ta zasada działania separatora koalescencyjnego jest kluczowa dla jego efektywności. Umożliwia ona uzyskanie na wyjściu ścieków o zawartości węglowodorów nie wyższej nić 5 mg/litr. Bez koalescencji parametr ten byłby zbliżony do 100 mg/litr.
Uzupełnieniem powyższego jest wspomniany wcześniej odmulacz oraz zawór pływakowy. Odmulacz zatrzymuje i gromadzi cząstki stałe ścieków. W ten sposób chroni on wkład koalescencyjny przez zabrudzeniem, zatkaniem i uszkodzeniem. Zawór odcinający na wylocie jest wyposażony w pływak wytarowany na gęstość niższą od wody, ale wyższą od substancji ropopochodnych. Dzięki temu opada on stopniowo wraz z rosnącą grubością warstwy węglowodorów, aż do zamknięcia ujścia ścieków z separatora koalescencyjnego.
Separator koalescencyjny – w jakich sytuacjach jest niezbędny?
W wielu sytuacjach spływająca woda może być silnie zanieczyszczona substancjami ropopochodnymi. Typowe miejsca w których są montowane separatory koalescencyjne to między innymi:
- stacje pali,
- myjnie samochodowe,
- parkingi podziemne i wielopoziomowe.
Typową i częstą sytuacją występującą na stacji benzynowej jest rozlanie paliwa. Zwykle jest to kilka kropel, które skapnęły z końcówki pistoletu lub korka. Jednak niekiedy zdarza się również, że ktoś nieumyślnie uruchomi dystrybutor przed umieszczeniem pistoletu we wlewie. W każdym z tych przypadków rozlane na podjeździe paliwo spłynie wraz z deszczem do kanalizacji. Separator koalescencyjny wyłapuje węglowodory zawarte w ściekach i zatrzymuje je w swoim wnętrzu.
Samochody oraz inne pojazdy są nośnikami, a niejednokrotnie również źródłem zanieczyszczeń węglowodorami. Osadzające się na karoserii drobiny smarów, olejów i innych płynów eksploatacyjnych są podczas wizyty na myjni spłukiwane wraz z pozostałym brudem. Do tego dochodzą jeszcze ewentualne wycieki własne, których pozostałości są usuwane podczas chociażby mycia podwozia, czy silnika. Z tych właśnie powodów stosowanie separatora koalescencyjnego na myjniach samochodowych jest koniecznością.
Podobna sytuacja ma miejsce na parkingach. Zanieczyszczenie płyty parkingowej substancjami ropopochodnymi przez pojedynczy pojazd jest raczej znikome. Jednak z uwagi na ich znaczną ilość, a także skupienie na małej przestrzeni skala problemu robi się znacząca. W przypadku parkingów wielopoziomowych dochodzi dodatkowo zwielokrotnienie powierzchni czynnej przez każde piętro. Podobnie i tutaj separator koalescencyjny oddziela węglowodory zawarte w odpływającej z parkingu wody. Zgromadzone w jego zbiorniku ciecze lekkie są następnie odpompowywane i poddawane bezpiecznej utylizacji.
Jakie mogą być skutki braku separatora koalescencyjnego?
Zarówno na myjniach ręcznych, jak i automatycznych znaczna część wody jest powtórnie wykorzystywana. W tym celu musi być ona oczyszczona z zanieczyszczeń mogących uszkodzić karoserię samochodu, czy też mogących popsuć oczekiwany efekt. Separator koalescencyjny pracujący w takich obiektach jest wyposażony w powiększony odmulacz. Dzięki temu wyłapuje on i gromadzi większość stałych zanieczyszczeń i chroni filtry pompy przed częstym zapchaniem.
Odpływy burzowe są najczęściej połączone z naturalnymi ciekami wodnymi i rowami melioracyjnymi. Z tego powodu niesione przed deszcz szkodliwe substancje trafiałyby bezpośrednio do środowiska naturalnego i stopniowo je degradowały. Każdy ekosystem ma pewną zdolność do samooczyszczania, jednak mechanizmy te są nieskuteczne w przypadku zanieczyszczenia substancjami toksycznymi. W wielu przypadkach skażenie wód płynących i strefy przybrzeżnej może być nieodwracalne i wymagać kosztownej rekultywacji.
W dalszym etapie możliwe jest również przedostanie się szkodliwych substancji do wód gruntowych. Następstwem picia takiej skażonej wody ze studni głębinowej może być mniejszy lub poważniejszy uszczerbek na zdrowiu.
Dlatego właśnie tak ważne jest stosowanie separatorów koalescencyjnych wszędzie tam, gdzie występuje ryzyko przedostania się substancji ropopochodnych do wody lub gruntu. Urządzenia te są stosunkowo proste w ich zasadzie działania, a jednocześnie skutecznie chronią lokalne ekosystemy przed skażeniem węglowodorami.
Podsumowanie
Separatory koalescencyjne, to urządzenia służące do oddzielania i zatrzymywania substancji ropopochodnych. Często nazywane są one również separatorami węglowodorów lub separatorami substancji ropopochodnych. Montowane na odpływach kanalizacji deszczowej zabezpieczają wody powierzchniowe i gruntowe przed skażeniem groźnymi substancjami chemicznymi. Są one niezbędnym wyposażeniem każdej stacji paliw, parkingu, myjni, złomowiska, bazy sprzętowej, każdego warsztatu i wielu zakładów przemysłowych. Separatory koalescencyjne to ekologiczne urządzenia, które dbają o nasze środowisko naturalne.
