Szukając odpowiedniego i skutecznego separatora węglowodorów można trafić na ich dwa rodzaje: koalescencyjny i lamelowy. Czym się różnią oraz gdzie i kiedy każdy z nich lepiej się sprawdzi dowiesz się z poniższego artykułu.
Separator – czy jest wymagany?
Stosowanie separatora węglowodorów jest konieczne wszędzie tam, gdzie do wód opadowych lub roztopowych mogą regularnie dostawać się substancje ropopochodne. Dotyczy to m.in. następujących obiektów:
- Tereny przemysłowe i składowe
- Bazy transportowe i sprzętowe
- Porty i lotniska
- Miasta i parkingi
- Drogi krajowe, wojewódzkie i powiatowe
- Obiekty dystrybucji i magazynowania paliw płynnych
- Myjnie pojazdów i maszyn
We wszystkich wymienionych powyżej miejscach występuje ryzyko częstych wycieków olejów, smarów, rozpuszczalników, paliw i innych cieczy lekkich nierozpuszczalnych w wodzie. Obowiązek stosowania w takich obiektach separatorów substancji ropopochodnych wynika z zapisów Rozporządzenia Ministra Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródlądowej z dnia 12 lipca 2019 r. (Dz. U. 2019 poz. 1311). W § 17 jest napisane, że deszcz lub topniejący śnieg pochodzący z zanieczyszczonej, szczelnej powierzchni musi zostać podczyszczony przed wprowadzeniem do innych wód. Dopuszczalna wartość zanieczyszczeń wynosi 100 mg/l dla zawiesiny oraz 15 mg/l dla węglowodorów ropopochodnych.
Aby spełnić takie wymogi należy zainstalować separator węglowodorów.
Jaki rodzaj separatora wybrać?
Separator koalescencyjny a lamelowy. Jak wyglądają i jak działają? Jeżeli chodzi o konstrukcję zbiorników, to nie ma tutaj istotnych różnic. Odmienności dotyczą użytego wkładu, który jest odpowiedzialny za wyłapywanie i koagulację cząstek substancji ropopochodnych.
W separatorach lamelowych ma on postać falistych płyt z metalu lub tworzywa sztucznego. Można również spotkać separatory lamelowe wyposażone we wkładkę zawierającą kilka szeregów kanałów. W każdym przypadku zanieczyszczenia węglowodorowe znajdujące się w ściekach osadzają się na ściankach wkładki. Kiedy utworzą odpowiednio grubą warstwę, duże krople odrywają się i wypływają na powierzchnię wody. Stamtąd są okresowo odpompowywane i utylizowane.
Zasada działania separatora koalescencyjnego jest podobna. Wkładka koalescencyjna zawiera drobne kanaliki, na których zachodzi osadzanie i koagulacja drobnych cząstek węglowodorów. Wkłady koalescencyjne mogą mieć postać wielokanałowych pakietów lub przepuszczalnych mat z włókniny lub pianki. Pierwszy rodzaj wypełnień jest swoim wyglądem zbliżony do niektórych wkładów lamelowych. Maty mają najczęściej formę cylindrów, nawlekanych na obudowę zaworu pływakowego.
Więcej informacji na temat separatorów koalescencyjnych można znaleźć w artykule „Separator koalescencyjny – czym jest i do czego służy?”.
Obydwa rodzaje separatorów węglowodorów są równie skuteczne pod względem oczyszczania ścieków. Różnice w ich zastosowaniu wynikają z pozostałych parametrów technicznych – głównie z oferowanych wartości przepływów.
Separator lamelowy – co to jest i kiedy należy go wybrać?
Separator lamelowy jest urządzeniem stworzonym do dużych i średnich przepływów. Znajduje on zastosowanie tam, gdzie mamy do czynienia z odpływami z bardzo dużych powierzchni. Są to między innymi:
- wyloty kanalizacji deszczowych,
- duże garaże i parkingi,
- zakłady przemysłowe,
- jak również mocno obciążone ruchem drogi i autostrady.
Najważniejszą zaletą separatora lamelowego jest duża tolerancja na przepływy o zróżnicowanych wartościach. Może on pracować zarówno z przepływem większym jak i mniejszym od nominalnego. W takich warunkach jego skuteczność będzie nieco niższa, ale podczyszczanie nadal będzie zachodzić. Z tego powodu są one szczególnie polecane tam, gdzie występują duże różnice przepływów związanych z aktualną intensywnością opadów.
Największe tego typu urządzenia charakteryzują się przepływem nominalnym na poziomie 200 litrów/sekundę. Dodatkowo mogą one przyjąć krótkotrwałe obciążenie intensywnymi opadami do 10-ciu razy wyższe od swojego przepływu nominalnego.
Separator koalescencyjny – co to jest i kiedy należy go wybrać?
Ze względu na swoją budowę oraz zasadę działania separator koalescencyjny pracuje najwydajniej przy przepływie nominalnym lub nieco niższym. Z tego powodu mniejsze zlewnie o małych i średnich przepływach stanowią dla niego odpowiednią lokalizację do zainstalowania. Tego typu oddzielacz sprawdzi się najlepiej w miejscach, gdzie ilość dopływających do niego ścieków jest w miarę przewidywalna, a najlepiej stała. Separatory koalescencyjne instalowane są najczęściej w następujących obiektach:
- stacje paliw,
- myjnie samochodowe,
- warsztaty mechaniczne,
- mniejsze zakłady przemysłowe,
- średnie i małe parkingi.
Separator koalescencyjny można wyposażyć w dodatkowe obejście burzowe – tzw. by-pass. Taka opcja dodatkowa pozwala na pracę urządzenia podczas intensywnych opadów. W przypadku separatorów koalescencyjny JPR AQUA można wybrać spośród dwóch wielkości by-pass’ów:
- do 5-krotności przepływu nominalnego
- do 10-krotności przepływu nominalnego
Dzięki takiemu rozwiązaniu separatory koalescencyjne mogą być również stosowane na zlewniach o dużej powierzchni.
Podsumowanie
W jednych warunkach lepiej sprawdzi się separator lamelowy, a koalescencyjny w innych. Duże zlewnie o dużej zmienności przepływu, to odpowiednie warunki pracy dla separatora lamelowego. Niezależenie od natężenia napływających ścieków, wszystkie one przechodzą przez układ oddzielający węglowodory od wody.
W separatorach koalescencyjnych zasada działania wyłapywania substancji ropopochodnych jest bardzo podobna, natomiast tymczasowe wzrosty przepływów wymagają dodatkowego rozwiązania w ich budowie (by-pass). W ich przypadku jedynie pewna część ścieków zawierająca znikome lub zerowe ilości węglowodorów nie przechodzi przez proces podczyszczania. Dzięki temu separatory koalescencyjne spełniają wymogi normy PN-EN 858-1 dla klasy I tych urządzeń – zawartość substancji ropopochodnych na wylocie nie przekracza 5 mg/litr.
